ده تا از میکروب هایی که در بدن ما زندگی می کنند

شاید درک این مساله برایتان کمی دشوار باشد اما هر یک از ما یک اکوسیستم متحرک هستیم. 90 درصد از سلول های بدن ما مال خودمان نیست بلکه از آن میکروب هاست.  

جرب دمودکس هشت پا و ریزه میزه درون فولیکول های مژه شماست و بدون کوچک ترین جلب توجهی روی سلول های شما زندگی می کند. مخمرهای میکروسکوپی، روی زبان، دندان، پوست و درون روده شما زندگی می کنند. ویروس های نهفته ای چون ویروس تبخال ممکن است سالیان سال درون سلول های عصبی شما جا خوش کنند. 

شاید قوی ترین آنها یک قطعه دی ان آ ویروس مانند و خودتکثیرشونده است که اجداد ما را آلوده کرد و امروز نیز نزدیک به هشت درصد از ژنوم ما را تشکیل می دهد.

اغلب ما، بدنمان را با 90 تریلیون میکروب و حتی تعداد بیشتری از آنها شریکیم اما گاهی اوقات این ترتیب به هم می خورد؛ مثلا زمانیکه ساس های خون خوار، کک ها، یا شپش ها، بدن ما را مورد تاخت و تاز خود قرار می دهند یا هنگامیکه ویروس تبخال یا پاپیلومای انسانی موجب بروز جوش ها و کورک های زننده یا زگیل هایی روی پوست می شوند. 

حتی خوردن آنتی بیوتیک نیز می تواند نظم حاکم بر اکوسیستم دستگاه گوارش ما را به هم بزند، چون نه تنها ارگانیسم های بیماری زا را از بین می برد بلکه باکتری های مفیدی چونلاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس را نیز نابود می کند. این موجود، یک باکتری بی ضرر است که در روده ما زندگی می کند و به هضم غذا، انهدام برخی موجودات زنده که موجب بیماری می شوند و فراهم آوردن مواد مغذی برای بدن کمک بسیاری می کند.

زندگی با میکروب ها برای حفظ تعادل زیستی بدن ضروری است. ما اغلب به حیات میکروسکوپی اي که با خودمان حمل می کنیم، بی اعتنا هستيم. در ادامه اشاره ای داریم به تعدادی از این ارگانیسم ها که از قضا ممکن است چیزهای خوبی باشند.

 قارچ در حمام هاي عمومي : Athlete's foot

Trichophyton و Epidermophyton میکروب های انگلی رشته ای هستند که در حمام های عمومی به پاهای برهنه افراد می چسبند. این گونه ها و خویشاوندان نزدیکشان، به آرامی به زیر ناخن انگشتان پا خزیده و به تدریج به نقاط دیگری از پوست حمله می کنند. از این نواحی

می توان به پوست سر و ناحیه تناسلی اشاره کرد. از علائم آلوده شدن به این قارچ می توان به عفونت قارچی پوست سر، کچلی و خارش بدن اشاره کرد.

 میکروب های ناحیه تناسلی : Vaginal flora

باکتری های مفید ( ترجیحاً از خانواده Lactobacillus ) در واژن لانه گزیده و با ترشح اسیدلاکتیک، باکتری های مهاجمی چون مخمر بیماری زای کاندیدا آلبیکنس را از محیط واژن دفع می کنند.

 فرمیکات ها و باکتروئیدها : Firmicutes and Bacteroides

حداقل 500 گونه از باکتری ها که حدود یک کیلوگرم وزن دارند، درون لوله گوارش انسان زندگی می کنند. بیشتر این میکروب ها به دو شاخه Bacteroide ها و Firmiculate ها تعلق دارند. این باکتری ها کربوهیدرات ها را تجزیه کرده و مواد غذایی مورد نیاز سلول ها مثل ویتامین های B و 12 K  را تولید می کنند. این باکتری ها همچنین باکتری های مضر را از لوله گوارش انسان دفع می کنند؛ همچنان که «سینتیا سیرز»  از مرکز بهداشت جهانی«جان هاپکینز» می گوید : «این باکتری ها به مدد تعداد زیادشان، موجب بیرون راندن باکتری های مضر از بدن می شوند.»

 ویروس پاپیلومای انسانی : Human papillomavirus

بیش از 100 نوع ویروس پاپیلومای انسانی می توانند انسان ها را آلوده و موجب طیف وسیعی از زگیل های کوچک و درشت در سطح بدن شوند. حداقل 30 نوع از پاپیلوما ویروس ها در ارتباطات جنسی منتقل می شوند. آمارها حکایت از آن دارند که حداقل 50 درصد از مردان و زنانی که از نظر جنسی فعال هستند، با پاپیلوما ویروس دستگاه تناسلی آلوده خواهند شد. لازم به یادآوری است که دو نوع از پاپیلوما ویروس ها می توانند موجب سرطان هایی در این ناحیه شوند. واکسن گارداسیل «Gardasil» می تواند افراد را در مقابل این دو نوع پاپیلوما محافظت کند. این واکسن، یکی از مهم ترین دستاوردهای تاریخ بشری و اولین واکسن برای جلوگیری قطعی از یک نوع سرطان است که بشر تاکنون به آن دست پيدا کرده است. 

 شپش سر : Pediculosis capitis

شپش سر، از زمان های بسیار قدیم همراه انسان بوده است. دانشمندان یک تخم شپش بسیار قدیمی پیدا کرده اند که به تارهای مویی به قدمت 10 هزار سال چسبیده بود. این حشرات پهن و بدون بال، بسیار کوچکند ( بین يک تا دو میلیمتر طول دارند ) ، از خون انسان تغذیه می کنند و تخم ها یا بچه هایشان را محکم به موهای ما می چسبانند.

 استرپتوکوک دندانی : Streptococcus mutans 

اگر شما مرتبا دندان هایتان را مسواک نکنید، نواری از 300 تا 500 سلول باکتریایی به سطح دندان های شما خواهد چسبید. گونه های غالب تشکیل دهنده این پلاک Streptococcus sanguis و Streptococcus mutans هستند. بعد از تشکیل این پلاک، حتی اگر شما به طور مرتب دندا ن هایتان را مسواک کنید  هم این باکتری ها آنجا می مانند و تحت هیچ شرایطی از بین نمی روند. این باکتری ها قند را تخمیر و پلیمرهای چسبناکی ترشح می کنند که پایه پلاک را تشکیل می دهند.

 جرب دمودکس : Demodex 

بندپای کوچکی است که در فولیکول های مژه های شما زندگی می کند، از خون شما تغذیه می کند، در آنجا جفت گیری می کند، تولید مثل می کند و به ندرت آنجا را ترک می کند؛ مگر اینکه هر از گاهی تصمیم بگیرد بر روی پوست شما قدمی بزند. جرب های «دمودکس» انگل های سیگاری شکلی هستند که پاهای کلفت و کوتاهی دارد. طولشان حدود 0.3 میلی متر است و 20 درصد از افراد زیر 20 سال را آلوده می کنند. این انگل ها در سنین پیری نیز به سراغ ما می آیند. می توان گفت تقریبا تمامی افراد مسن این انگل را با خود حمل می کنند.

 ویروس عامل بیماری زونا : Herpes zoster 

اگر آبله مرغان گرفته باشید، ویروس مسبب آ نکه Varicella zoster نامیده می شود، تا ابد همراه شما می ماند و به صورت نهفته در اعصاب نزدیک نخاع شما به زندگی خود ادامه می دهد. استرس، پیری یا تضعیف سیستم ایمنی ممکن است این ویروس را مجددا فعال کند. این ویروس پس از فعال شدن، آرام آرام در طول دستگاه عصبی حرکت کرده و موجب درد شدید و جوش های زشت می شود. مجموع این شرایط را روی هم زونا می نامند.

زونا یا شینگل، نوعی بیماری ویروسی است که باعث ایجاد تاول هایی روی پوست بدن مخصوصا روی بازو، پا و صورت می شود. این تاول ها با خارش و درد و سوزش محل زخم ها و اطراف آن همراه است. محققان مي گويند واکسیناسیون گسترده علیه آبله مرغان که امروزه در ایالات متحده بسیار رایج است، ممکن است باعث افزایش معنی دار زونا در دوران کهولت و سالخوردگی شود.

ویروس های فسیل : Viral fossil

در حدود یک دوازدهم ژنوم ما رشته هایی از د ی ا ن آی ویروس هایی است که میلیون ها سال قبل، اجداد ما را آلوده ساختند. به گفته پرسکات دینینجر، آسیب شناس دانشگاه تولان،«این ویروس ها و انگل های دیگر، قطعاتی از دی ان آی خودتکثیرشونده ای هستند که با ما تکامل پیدا کرده و می توانند نسخه هایی از خودشان را به درون ژنوم ما وارد کنند. این قطعات باعث جهش هایی می شوند که سرمنشا بیماری های ژنتیکی جدید هستند.»

 استافیلوکوک ها : Staphylococcus

پوست ما به طور میانگین نزدیک به يک تریلیون باکتری را در خود دارد که عمده آنها استافیلوکوک ها، استرپتوکوک ها و کورینه باکتریوم ها هستند. این باکتری ها عرق بدن را تجزیه کرده و بدین ترتیب موجب بوی بد بدن می شوند. مارتین بلیزر میکرو بیولوژیست مدرسه پزشکی دانشگاه نیویورک، با تعيين توالي دی ان آی باکتری متعلق به بازوی انسان، 182 گونه مختلف از باکتری ها را در آن کشف کرد. اغلب این باکتری ها در رقابت با پاتوژن های خطرناک بر سر مواد غذایی پوست، بدنمان را سالم نگه می دارند. بلیزر می گوید : «من از زندگی بدون میکروب ها متنفرم.»