نمايندگان ادوار قبلي مجلس و برخي از مسئولان دولتهاي قبلي با نوشتن نامهاي به علي لاريجاني، رئيس مجلس، پيشنهاد دادهاند كه «هيئت مستقلي» براي بررسي بحران خشك شدن درياچه اروميه تشكيل و «از برخورد امنيتي با مردم نگران منطقه» دوري شود.
در اين نامه بيش از ۱۲۰ نفر از نمايندگان دوره هشتم و ادوار قبلي مجلس، وزيران، استانداران، فرمانداران و مديران كل سنوات گذشته، اساتيد دانشگاه و كارشناسان تاكيد كردهاند: سركوب فعالان و حاميان زيست محيطي و يا استفاده ابزاري و سياسي از اين بليه حادث شده هيچ مشكلي راحل نميكند و صرفا گرهي بر گرههاي موجود ميافزايد.
براساس گزارش وبسايت جرس امضاكنندگان اين نامه خطاب به آقاي لاريجاني نوشتهاند كه «آگاهي» از وضعيت محيط زيست و «اظهارنظر آزادانه» درمورد مشكلات اين حوزه حق قانوني شهروندان است و خواستار آزادي بازداشتشدگان معترض به خشك شدن درياچه اروميه شدهاند.
اشاره اين نامه به تجمعهاي اعتراض به وضعيت بحراني درياچه اروميه است كه از فروردين سال جاري تاكنون در شهرهاي مختلف استانهاي آذربايجان غربي و آذربايجان شرقي ادامه داشته و شمار زيادي از معترضان توسط ماموران امنيتي با گاز اشكآور و باتوم برقي مورد حمله قرار گرفته و بسياري از آنها بازداشت شدهاند.
امضاكنندگان اين نامه خطاب به رئيس مجلس نوشتهاند كه بخش بزرگي از مشكلات محيط زيست مانند خشك شدن زيستگاهها، تالابها ودرياچهها مانند درياچه اروميه «از ثمرات ديدگاه غافل از توسعه پايدار و محيط زيست است».
در اين نامه از عملكرد مجلس به خاطر رد دوفوريت طرح مربوط به تأمين آب درياچه اروميه و بيتوجهي به وضعيت اين درياچه در دولت نهم انتقاد شده و تصريح شده است كه در «نظام دانايي محور» توسعه پايدار محيط زيست بايد با مشاركت نهادهاي مردمي و حمايت دولت همراه باشد و «فداي مصلحت انديشي» نشود.
همزمان با شدت گرفتن اعتراضها به خشك شدن درياچه اروميه و احتمال بروز سونامي نمك، ۹۴ نماينده مجلس در جلسه ۲۵ مرداد با دو فوريت طرح جلوگيري از خشك شدن درياچه اروميه از طريق انتقال و پمپاژ آب از رودخانههاي ارس و سيلوه، مخالفت كردند.
با وجود آن كه وضعيت درياچه اروميه بهشدت بحراني گزارش شده قرار است طرح جلوگيري از خشك شدن درياچه اروميه به صورت عادي در مجلس بررسي شود.
امضاكنندگان اين نامه نوشتهاند: با توجه به درآمدهاي سرشار نفتي امروز دولت، تامين اعتبارات براي انتقال آب از ديگر سرشاخهها به درياچه اروميه افزايش يابد.
بودجه نجات درياچه اروميه
محمدجواد محمديزاده، معاون رئيسجمهور و رئيس سازمان حفاظت محيط زيست، روز دوشنبه ۲۱ شهريور اعلام كرد كه مشكل درياچه اروميه طي يك برنامه پنج ساله با اختصاص اعتباري به مبلغ ۱۳۵۰ ميليارد تومان حل خواهد شد.
اين در شرايطي است كه آقاي محمديزاده هفته پيش گفته بود كه ۹۵۰ ميليارد تومان براي انتقال آب رودخانههاي ارس و كردستان به درياچه اروميه تخصيص داده شد.
فعالان محلي به ديدهبان حقوق بشر گفتهاند كه اين وعده دولت ايران براي نجات درياچه اروميه اقدامي «فريبكارانه» است.
درياچه اروميه، دومين درياچه آبشور دنيا است كه در اثر خشكسالي و ايجاد سدهاي متعدد بر روي رودخانههايي كه به آن ميريزند، ۶۰ درصد از آن نابود شده و اكنون به دليل افزايش شوري به حد فوق اشباع، به رنگ قرمز درآمده است.